BEOGRAD. Predmet ovog razgovora je umetnički rad Čedomira Vasića u proširivanju polja vizuelnih umetnosti, a njegova retrospektivna izložba koja je pod nazivom "I pre i posle i sada", održana od 28. marta do 10. maja 2016. godine u Istorijskom muzeju Srbije poslužiće da se tom radu pristupi putem analize jedne konkretne izložbe. Utorak, 20. februar 2018, 20h velika sala SKC Beograd, Kralja Milana 49.
U okviru proširenja svoje umetničke prakse izvan domena slikarstva, Čedomir Vasić je školsku 1975/76. godinu proveo na usavršavanju na kalifornijskom univerzitetu u Santa Barbari i Los Anđelesu, kao stipendista Fulbrajtovog programa. Kao rezultat studija videa kod prof. Micurua Kataoke i kompjuterske umetnosti kod prof. DŽona Vitnija, nastajali su i njegovi video radovi, koji danas važe za prve video radove u našoj umetnosti.
Među njih spada i Američka traka, koja je kod nas prvi put prikazana u Galeriji Studentskog kulturnog centra u Beogradu, 1977. godine. Nakon toga, godine 1983, on pokreće i projekat slikanja murala u Beogradu, proširujući polje umetnosti i u tom smeru. Paralelno sa tim, on kao doprinos teoriji i istoriji umetnosti, od 1973. objavljuje stručne i teorijske radove iz oblasti likovnih umetnosti. Kao pedagog, predavao je Slikanje i Crtanje na Fakultetu likovnih umetnosti od 1975. do 2013, proširujući vizure moguće upotrebe tih medija, kao i Likovnu kulturu i Vizuelne medije na Fakultetu dramskih umetnosti od 1984. do 2014, gde je ukazivao na mogućnosti višemedijskog rada. Sa Vladanom Radovanovićem bio je incijator, osnivač i predavač na Interdisciplinarnim umetničkim studijama – grupi za Višemedijsku umetnost na Univerzitetu umetnosti u Beogradu od 2001. Danas on ima status profesora emeritusa.
Katarina Mitrović, kustoskinja izložbe "I pre i posle i sada", u svom kataloškom tekstu navodi je na sledeći način uvela u narativ ove izložbe i motive koji su do nje doveli: "Vasić se otvoreno poigrao sa mehanizmima institucionalnog javnog sećanja dovodeći u vezu svoju ličnu i umetničku istoriju i njenu moguću interpretaciju sa pojmom, simbolikom i kulturološkim značenjem muzeja. Kao logičan sled izlagačkih politika i umetničke prakse koje je razvio proistekla je i ideja da se ovakva izložba realizuje u Istorijskom muzeju Srbije, instituciji sa kojom su i umetnik i njegov otac pre njega razvili intenzivne profesionalne veze. Iako ustanova koja primarno deluje izvan polja savremene umetnosti, istorijski, simbolički i institucionalni konteksti Istorijskog muzeja Srbije imaju važnu ulogu za recepciju i interpretativne mogućnosti umetničkog delovanja Čedomira Vasića. Višeznačna i složena veza između umetnosti i istorije, slike i sećanja koju je Vasić istraživao, u početku više afektivno, a u kasnijim radovima usmereno i kontekstualno, predstavlja konceptualnu okosnicu ovog, jednog od mnogih mogućih „pogleda u nazad."
"I pre i posle i sada" - varijacija je na stih Borhesove pesme Los Enigmas koja ukazuje na slojevitu i kompleksnu strukturu i konceptualne sadržaje izložbe Čedomira Vasića. Kao i svaki pogled u prošlost i ovaj je svojevrsno opiranje zaboravu, nestajanju, smrti kao krajnjoj posledici o kojoj piše Borhes. Ali dok on govori o ispijanju kristalno čistog zaborava u kome se vreme kao kategorija ukida, jer ne postoji "ni pre ni posle ni kada", Vasić sumira svoja dugogodišnja istraživanja tragajući upravo za vremenom, kontinuitetom, sećanjem i, posledično, samim životom. Zamišljajući je kao jedno moguće čitanje lične i profesionalne istorije, izložbom I pre i posle i sada, Vasić prvi put, kroz proces izlaganja, parafrazirajući istorizaciju, muzelaizaciju i komodifikaciju, preispituje i vlastiti umetnički status i identitet. Sučeljavajući lično i profesionalno, privatno i javno lice, Vasić prikazuje deo svoje umetničke aktivnosti od 70- ih godina XX veka do danas. On se ovde prvi put “otvara“ publici izlažući odevne predmete i portrete koji su pripadali članovima njegove porodice, puštajući posetioca u „svoj svet“ i vodeći ga kroz porodičnu istoriju tri generacije u prošlost. Izložba izbegava konvencije autobiografije, moguće banalizacije i sentimentalnosti autobiografske naracije. Umesto toga, Vasić ovom video instalacijom i (pseudo) ambijentom sumira svoju umetničku biografiju oko pojmova slike, memorije i identiteta, razmišljajući o njima ne kao datostima, već procesima, uslovljenim specifičnim kontekstualnim okolnostima kojima se interpretiraju i oblikuju lične političke društvene stvarnosti."
Ciklus razgovora organizuju Vladeta Stojić, višemedijski umetnik, Sekcija proširenih medija, ULUS i Stevan Vuković, urednik Filmforuma SKC.
Čedomir Vasić je dobitnik nagrade Art magazina za najbolji projekat u 2016. godini za izložbu "I pre i posle i sada" u Istorijskom muzeju Srbije, Beograd. |