 ZRENJANIN. Salon Narodnog muzeja Zrenjanin predstavlja od 2. aprila do 9. maja 2013. izložbu pod nazivom "Jovan Bijelić – iz riznice Narodnog muzeja u Beogradu". Izložbu čini 37 slika nastalih u periodu izmedju 1918. i 1941. godine. Ono što čini ekskluzivitet ove izložbe jeste činjenica da je to prvo predstavljanje svih Bijelićevih radova koji se čuvaju u Narodnom muzeju u Beogradu, izuzev jedne slike koja se danas nalazi u našoj ambasadi u Londonu.
Ova remek-dela sa predstavama pejzaža, mrtve prirode, enterijera, aktova, portreta i autoportreta upućuju na celovito sagledavanje stila, preokupacije i stvaralaštva jednog od utemeljivača moderne u srpskoj sredini. Bogat umetnički opus Jovana Bijelića kretao se u rasponu od impresionizma i sezanizma, preko postkubizma i tradicionalnog realizma, do ekspresionističke, prvo figurativne, a potom, gotovo apstraktne faze.
Jovan Bijelić rođen je u Reveniku kod Bosanskog Petrovca, 30. juna 1884. godine. Učio je slikarstvo kod Jana Karela Janevskog u Sarajevu (1906 - 1908), zatim studirao (1908 - 1913) na Akademiji u Krakovu (klase Teodora Aksentoviča, Leona Vičulkovskog i Juzefa Pankijeviča). Pohađao je časove na Akademiji Grand Šomijer u Parizu (zima 1912/1913. i leto 1914). Kao državljanin Austro-Ugarske monarhije, izbegao je mobilizaciju odlaskom na usavršavanje kod Vlaha Bukovca na Akademiji u Pragu (1915).
Bio je nastavnik crtanja u Bihaću (1915 - 1919), potom scenograf u Narodnom pozorištu u Beogradu. Vodio je slikarsku školu u svom ateljeu, kroz koju su prošli Danica Antić, Pavle Vasić, Dušan Vlajić, Nikola Graovac, Miomir Denić, Peđa Milosavljević, Đorđe Popović, Jurica Ribar, Aleksa Čelebonović i drugi, ali nikada nije zapostavio sopstveno stvaralaštvo.
Po popisu u monografiji, za sobom je ostavio devetsto osamdeset jednu sliku (ulje, tempera), sto tri akvarela, pedeset dva pastela, šesto sedamdeset šest crteža (olovka, ugljen, tuš), devetnaest ilustracija za knjige i devedeset četiri pozorišne inscenacije. Pokazalo se da je njegova zaostavština obimnija i da cifre treba uvećati. Sa Veljkom Stanojevićem, uz manju pomoć Dragomira Glišića, Miloša Golubovića i Dragoljuba Pavlovića, izveo je trideset istorijskih kompozicija i portreta članova dinastije Karađorđević u Domu kraljevske garde (1926). Pomalo se bavio književnošću i prevodilaštvom.
Studijski je boravio Berlinu, Drezdenu i Pragu (maj – avgust 1920), kasnije u Italiji i Francuskoj. Jedan je od osnivača i pripadnik umetničkih grupa (Grupa umetnika, Oblik, Slobodni i Nezavisni). Učestvovao je na značajnim zajedničkim izložbama jugoslovenskih umetnika od 1912. i izlagao samostalno od 1919, kod nas i u inostranstvu.
Njegova dela čuvaju i izlažu Narodni muzej, Muzej savremene umetnosti u Beogradu, Spomen-zbirka Pavla Beljanskog u Novom Sadu i ostale muzejsko-galerijske ustanove Srbije, a nalaze se i u privatnim kolekcijama.
Dobio je više značajnih nagrada i priznanja, između ostalih Nagradu Gece Kona (1936), počasnu diplomu na Svetskoj izložbi u Parizu (1937), Orden zasluga za narod I reda (1956), Oktobarsku nagradu Beograda (1957), Nagradu Bihaća (1959) i Sedmojulsku nagradu Srbije za životno delo (1960). Za člana Srpske akademije nauka i umetnosti izabran je 1963. godine. Umro je u Beogradu, 12. marta 1964. godine.
Autor postavke i bogato ilustrovanog kataloga koji prati izložbu je Ljubica Miljković, muzejski savetnik Narodnog muzeja u Beogradu. |
