Ivan Križan je rođen 23. aprila 1944 godine u Bačkom Petrovcu gde je završio o snovnu školu i gimnaziju. Školovanje nastavlja u Beogradu gde završava studije Fizičke kulture, a na Višem pedagoškom Fakultetu u Novom Sadu stiče diplomu učitelja likovne umetnosti. Ceo svoj radni vek radio je kao učitelj fizičke i likovne kulture. Ipak likovna umetnost je bila i ostala njegova primarna ljubav. Križan sa poštovanjem govori o svojim likovnim počecima koji su direktno vezani za poznatu slovačku umetnicu Anu Piksiades (1924 – 2004). Sa pijetetom govori da je baš ona prva otkrila i skrenula pažnju na njegov izuzetni likovni talenat i poklonila mu prve uljane boje. Svoju prvu samostalnu izložbu imao je daleke 1970. godine u prostorima Narodnog Muzeje u Bačkom Petrovcu.

Do sad je učestvovao na mnogim kolektivnim izložbama i likovnim kolonijama u Petrovcu, Kovačici, Ravnom Selu, Pančevu, Novom Sadu, Beogradu, Kikindi... Imao je 50 samostalnih izložbi. Njegova dela se nalaze u javnim i privatnim kolekcijama.

Ivan Križan je etabliran slovački i vojvođanski slikar, poznat je kako kod kuće tako i u inostranstvu. Opšte je poznata njegova opsesija i vezanost, kao umetnika, za Petrovac. On godinama ne odustaje da slika petrovačke motive, stare ulice, sokake, budžake, panorame, vedute, salaše, njive... Odavno je postao njegov hroničar ili nešto kao panonski spiritus movens. Govoriti o delu Križana zahteva ozbiljnu vivisekciju, a to bi značilo napisati obimnu studiju i uključiti više autora.

Ja ću biti kratak u svojoj konstataciji da je Križan prilično rano otkrio svoju poetiku i osnovnu likovnu filozofiju blisku pleneristima. Stilski se formirao i kretao od ekspresionizma, fovizma do impresionizma i nazad. To su odrednice koje su prisutne u svakom njegovom radu. Mnogo intrigantnije u njegovim slikama je odsustvo ljudske figure.

Križan je od mladosti imao aktivan stav prema sportu. Bio je profesor fizičke kulture i mnoge generacije upućivao u tom pravcu. Prosto je neverovatno da se ta aktivnost nije odrazila u njegovom likovnom stvaralaštvu i da ga nije poneo antički agon, renesansna anatomija, klasična estetika, čak ni univerzalna erotika... Njegovi ruralni, petrovački motivi su pusti kao slike Đorđa de Kirika ali ponekad svojom formom snažni, robusni, kao kod somborskog slikara Milana Konjevića. Križan je uspeo da u većini svojih radova uhvati kolorit, transparentnost, atmosferu i duh blizak delima velikog šidskog slikara Save Šumanovića.

Sve navedene konstatacije idu u prilog tome da je pred nama zreli umetnik koji ima šta da kaže i da su se njegove slike sviđale ljudima, još uvek se sviđaju i da će se dugo sviđati. Ova retrospektivna izložba sažima i nudi pregled radova u rasponu od 5o godina.

Realizaciju i reprezentativnost 35 izloženih slika, rađenih tehnikom ulja na platnu i suvog pastela, omogućili su vlasnici radova javnih i privatnih zbirki: Osnovna škola Jan Čajak Bački Petrovac, Gimnazija Jan Kollar Bački Petrovac, Slovačka evangelistička AV crkva Bački Petrovac, Galerija Zuzke Medveđ, Dr. Jan Kišgeci, Samuel Boldocki, Viera Boldocki, Viera Čanji, Jasna Pokonjak i Mr. Pavel Čanji.

Mr. Pavel Čanji