Marina Abramović

U susret pedesetogodišnjici otvaranja zgrade Muzeja savremene umetnosti na Ušću i s nadom da će se tim povodom završiti njena rekonstrukcija koja traje predugih sedam godina, organizujemo drugu „pripremnu" izložbu za mnogo temeljniju i sveobuhvatniju buduću muzejsku postavku. Nadovezujući se na prethodnu izložbu, „100 dela iz zbirki MSUB. Jugoslovenska umetnost od 1900. do 1945." predstavljenu tokom aprila i maja 2014. godine, ovom  izložbom se zaokružuje simbolički gest prema publici i kulturnoj javnosti da posle toliko godina ponovo bude u prilici da pogleda reprezentativni izbor dela umetnika zastupljenih u zbirkama Muzeja.

Hronološkim nizom, referišući na dominantan decenijski model istorizovanja jugoslovenske umetnosti od osnivanja Muzeja savremene umetnosti u Beogradu, u pet prostorija Kuće legata osmišljene su posebne prostorne celine. Sučeljavanjem i dijalogom značajnih dela renomiranih umetnika posleratne Jugoslavije biće predstavljen sveden ali reprezentativan izbor umetnika koji su obeležili određene decenije, kreirali „duh vremena", i oslikavali odnos između umetnosti i društvene stvarnosti epohe.

Na izložbi su predstavljena dela Petra Lubarde, Bogoljuba Jovanovića, Petra Omčikusa, Ivana Tabakovića, Leonida Šejke, Vladana Radovanovića, Olge Jevrić, Gabrijela Stupice, Miodraga Miće Popovića, Vojina Bakića, Radomira Damnjanovića Damnjana, Julija Knifera, Miodraga B. Protića, Stojana Ćelića, Vladimira Veličkovića, Dušana Otaševića, Marine Abramović, Raše Todosijevića, Mrđana Bajića, Marije Dragojlović, itd.

Prihvatajući tezu istoričara umetnosti Ješe Denegrija o jugoslovenskom kulturnom prostoru koji se može pratiti od početka XX veka pa sve do kraja osamdesetih godina i druge izložbe „Jugoslovenska dokumenta" u Sarajevu 1989. godine, za ovu priliku istorijski i hronološki okvir postavljen je od 1951. do 1989. S jedne strane, to je i istoriografski okvir izgradnje specifičnog jugoslovenskog društveno političkog modela socijalizma započetog nakon 1948. i sukoba s Informbiroom i Staljinom. S druge strane, to je i simbolički okvir specifičnog jugoslovenskog umetničkog konteksta obeleženog definitivnim razlazom s umetnošću socijalističkog realizma, kao i prelomnom izložbom Petra Lubarde u galeriji ULUS maja 1951. koja iz korena menja paradigmu likovnog jezika u socijalističkoj Jugoslaviji. Izložba i izbor zato hronološki počinje sa slikom Petra Lubarde "Fantastični predeo" iz 1951. godine, a završava se slikom Marije Dragojlović "Crna satenska kutija" iz 1989. godine čime se takođe prati postavljeni društveno-politički određen hronološki okvir.

Posebno bitno polazište za osmišljavanje postavke je analiza politike otkupa Muzeja savremene umetnosti  od osnivanja pri čemu se posebno ističe pravovremena recepcija, valorizacija i akvizicija najznačajnijih pojedinaca i pojava iz svih umetničkih sredina Jugoslavije. Ovaj izbor i izložba se zato u potpunosti baziraju na akvizicijama Muzeja u datom hronološkom okviru, i ne uključuju naknadne otkupe i poklone iz perioda posle raspada socijalističke Jugoslavije.

Izložba nema pretenziju da u prostoru Kuće legata da normativno čitanje jugoslovenske umetnosti druge polovine XX veka, već se može posmatrati kao skica i uvod u buduća kompleksnija promišljanja razvoja jugoslovenske umetnosti u istorijskom periodu obuhvaćenom određenim hronološkim okvirom.

Autor koncepcije i postavke: Zoran Erić. Kustosi: Svetlana Mitić i Mišela Blanuša.