Nadežda Petrović. Ostrvo ljubavi. Detalj

Simbolizam, internacionalni umetnički pravac koji je obeležio evropsku umetničku scenu s kraja XIX i početkom XX veka, viđen je kao nezaobilazna tema u savremenoj nauci o istoriji umetnosti poslednjih godina u mnogim evropskim zemljama. Ovaj kompleksan pravac ujedinio je dve velike i značajne muzejske ustanove – Galeriju Matice srpske u Novom Sadu i Narodni muzej u Beogradu na zajedničkoj realizaciji izložbe "Život - San - Smrt. Evropski okviri srpskog simbolizma" sa ciljem da se predstave osobenosti srpskog simbolizma sagledane kroz prizmu evropskih okvira.

Izložba "Život – San – Smrt. Evropski okviri srpskog simbolizma" obuhvata sedamdeset i sedam umetničkih dela iz nacionalnih i evropskih muzejskih i privatnih kolekcija. Kroz devet celina Život i Smrt, Tajni svet snova, Preispitivanje sopstva, Individualna religija i nova spiritualnost, U potrazi za mitom, Panteistička vizija sveta, Fatalna žena, Univerzalno stradanje i Nacionalna mitologija stvara se iskaz o ključnim tematskim opredeljenjima, stilskim izborima i umetničkim dometima srpskog simbolizma.

Reprezentativna ostvarenja nacionalnih umetnika iz domaćih muzejskih (Narodnog muzeja u Beogradu, Galerije Matice srpske, Muzeja savremene umetnosti u Beogradu, Muzeja Jugoslavije, Muzeja grada Beograda, Jevrejskog istorijskog muzeja, Vojnog muzeja, Doma Jevrema Grujića, Narodnog muzeja Zrenjanin, Spomen-zbirke Pavla Beljanskog, Muzeja u Smederevu, Zadužbine kralja Petra Prvog karađorđevića na Oplencu, Pravoslavne eparhije niške) i privatnih kolekcija, ilustruju proces prenosa tema i ideja evropskog simbolizma u okvire srpske likovne kulture, kao i tematsku raznolikost i osobenu poetiku srpskog simbolizma.

Najveći iskorak izložbe ostvaren je izlaganjem dela vodećih predstavnika evropskog simbolizma, poput Gistava Moroa, Odilona Redona, Franca Štuka, Rudolfa Jetmara, Adolfa Hiremi-Hiršla, Eduarda Vajta i drugih, koja dolaze iz Galerije Belvedere u Beču i hrvatskih muzeja (Muzeja za umjetnost i obrt i Nacionalnog muzeja moderne umjetnosti iz Zagreba, i Muzeja likovnih umjetnosti u Osijeku). Na taj način stvorena je mogućnost da se paralelno sagledaju dela evropskih i nacionalnih umetnika i time još jednom potvrdi da je srpska likovna umetnost integralni deo evropske umetnosti i kulture. Pored istorijskog pogleda, izložba donosi i primere savremene umetničke prakse čime se ukazuje na važnost simbolističkih ideja i njihovo univerzalno trajanje.

Izložbu prati istoimeni srpsko-engleski katalog čiji su autori prof. dr Igor Borozan i dr Snežana Mišić, muzejska savetnica Galerije Matice srpske, kao i Zbornik radova "Evropski okviri srpskog simbolizma", takođe na srpskom i engleskom jeziku, u kojem su sakupljeni radovi devet stručnjaka iz oblasti istorije umetnosti, vizuelne kulture i književnosti, sa idejom da se u naučnom smislu celovito predstave osobenosti srpskog simbolizma.

Realizaciju izložbe omogućilo je Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije, dok su podršku u realizaciji izložbe pružili Austrijski kulturni forum Beograd, DDOR osiguranje i UNIQA osiguranje.