 NOVI SAD. Galerija SULUV i Mali likovni salon Kulturnog centra Novog Sada predstavljaju, od 21. februara do 4. marta 2022, izložbu u okviru projekta "Poveži, obeleži" (Link It, Mark It), u organizaciji Saveza udruženja likovnih umetnika Vojvodine (SULUV). Projekat je započet 2020. godine javnim diskusijama umetnika iz Srbije, Hrvatske, Slovenije i Austrije i nastavlja se njihovom zajedničkom izložbom koja je postavljena u dve novosadske galerije.
Učesnici: Vladimir Frelih, Dragan Matić, Arjan Pregl, Danijel Babić, Selman Trtovac, Igor Friedrich Petković, Marjam Mohmadi (Maryam Mohammadi), Samson Ogiamien (Samson Ogiamien), Arif Kryeziu (Arif Kryeziu), Maviead Al Karam (Mawiead Al Karam), Zoe Guglielmi (Zoë Guglielmi), kustos, recenzent: Saša Janjić.
Projektom "Poveži, obeleži" (Link It, Mark It) pokrenut je specifičan proces međusobne povezanosti i integracije gostujućih i domaćih umetnika. Akcenat je na umrežavanju, međunarodnoj saradnji i razmeni umetničkih ideja i iskustava koja se odnose na period 90-tih u kontekstu umetničkog razvojnog puta. Osnovna ideja projekta Poveži, obeleži podrazumeva umetničko istraživanje prostornih, medijskih, društveno-političkih i socijalnih aspekata koji bi potom bili predstavljeni u umetničkom radu.
Koncept i tema projekta počivaju na terminu "Izbrisani", kojim se referiše na devedesete godine 20. veka i različite vidove diskriminacije kojima je država preko svojih institucija izlagala svoje civilno stanovništvo. Terminom izbrisani obuhvaćeni su različiti represivni postupci, diskriminacija na osnovu etničke, verske, polne, uzrasne, rasne, ekonomske i druge pripadnosti. Potiranje identiteta pojedinca ogledalo se u oduzimanju prava na državljanstvo, brisanju iz raznih evidencija, oduzimanju glasačkih prava, prinuđenosti na migracije, izbeglištvo, izgnanstvo, raseljavanje itd. U tom smislu tematski okvir projekta paralelno govori o izgubljenim identitetima i izgubljenim generacijama, koji se, po nekim analizama i istraživanjima, u najvećoj meri vezuju za osobe rođene na ovim prostorima između 1960. i 1985. godine.
To su generacije koje su izgubile domovinu, mesto boravka, zaposlenje, imovinu, državljanstvo, lični i socijalni integritet, kojima su zakinuta osnovna ljudska prava, a koja bi Univerzalnom deklaracijom o ljudskim pravima, kao i Evropskom konvencijom o ljudskim pravima, trebalo da su im zagarantovana i nepovrediva. Ovi, uglavnom nenadoknadivi gubici podvlače i posebnu, iako manje priznatu posledicu – oduzetu mladost, kao i postefekte odrastanja i sazrevanja u specifičnim okolnostima koje su vladale tokom 90-ih godina, a koji se u manjoj ili većoj meri ispoljavaju i danas. Svedočeći narušavanju osnovnih civilizacijskih načela, ove generacije su, usled raspada SFRJ i višegodišnjih ratnih sukoba, sankcija i ekonomske i kulturne izolacije, a kasnije i perioda tranzicije, obeležene kao generacije propuštene slučaju.
Kroz temu "Izbrisani" naglašava se konkretni društveno-politički kontekst u kojem su tokom 90-ih profesionalno sazrevale generacije umetničkih stvaralaca, a njihova umetnička praksa vremenski i tematski poklapa se sa iskustvima i dešavanjima u pomenutom razdoblju i traje sve do danas. Koncept projekta otvara polje za nova istraživanja u kojem se kroz aktivizam, demokratizaciju i kulturu sećanja sagledavaju opšti problemi prostornih, vremenskih i društvenih okolnosti u regionu.
Projekat je uvršten u aplikacionu knjigu za Evropsku prestonicu kulture i realizuje se uz podršku Fondacije "Novi Sad – Evropska prestonica kulture" u okviru programskog luka "Seobe", a podržali su ga i Fondacija za otvoreno društvo, Srbija, Gradska uprava za kulturu Grada Novog Sada i Austrijski kulturni forum. |
