Joškin Šiljan

Izložba "Hvatači snova" obuhvata presek savremene umetničke marginalne - autsajderske i art brut scene iz Hrvatske i Srbije i prvi je takav projekat i početak saradnje na tom polju zemalja Balkana i istočne Evrope. Nastala je u saradnji s Udruženjem Art Brut Serbia (ABS) koje se od osnivanja 2014. godine bavi otkrivanjem novih, "nevidljivih" stvaraoca i talenata, te njihovim uključivanjem u društveni i kulturno-umetnički život. Na izložbi su predstavljeni marginalni umetnici od kojih neki izlažu prvi put i koji su, uprkos vremenu u kome žive i stvaraju, uspeli da pobegnu od ustaljenih umetničkih okvira i zadrže osoben likovni jezik.

Svi srpski umetnici na izložbi članovi su Udruženja Art Brut Serbia koje je pre osam godina pokrenuo Goran Stojčetović. I sam pripadnik marginalne scene, Stojčetović je jedan od onih školovanih umetnika koji je svoj likovni izraz pronašao u art brutu. Tu su još radovi Jasne Damnjanović, Bojana Đorđevića Omče, Marjana Đarmatija, Katie Woznicki, Dragana Stanimirovića i Danila Spasovića Denkea, koji su srpskoj publici poznati s underground scene i grupnih izložbi ABS-a. Joškin Šiljan jedan je od retkih umjetnika koji po izrazu pripada autsajderima, a stekao je reputaciju na umetničkoj sceni. Radovan Popović poznat je kao strip crtač i inicijator, te osnivač nekoliko umetničkih festivala i platformi.

Na izložbi je zastupljeno i 11 hrvatskih autsajdera, od kojih su neki već izlagali u MSU Zagreb - Krešimir Hlup, Božidar Štef Golub, Gojislav Kalapač Goja, Margareta Vidmar i Exos Lucius Ido, Simon Petkovich i Dubravko Sertić. Darko Brajković je u MSU izveo performans "Bit(i) skulptura". Petar Brajković je mnogo izlagao u Nemačkoj, a u domovini bio nepoznat. Elvis Berton nije nepoznato ime na sceni, ali sada prvi put neke njegove radove sagledavamo u kontekstu outsider arta. Ivan Švalj je nov, pa će njegov alter-ego, Lutka Zvonka, i dalje biti zastupljen na izložbama.

Autorka izložbe je Daniela Bilopavlović Bedenik, voditeljka Zbirke marginalne umjetnosti MSU Zagreb, koja je koncept izložbe kreirala zajedno sa Goranom Stojčetovićem iz asocijacije Art Brut Serbia.

"Jedna od najvažnijih dimenzija umetnosti u funkciji je kritike onih procesa u društvu koji onemogućavaju pojavu i opstajanje novih, drugačijih i autentičnih fenomena tog društva. Umetnost samoukih ili pak autsajder umetnika čini upravo to nudeći nam istovremeno neke nove i nepredvidive sadržaje. Svojom suštinom i načinom nastanka, umetnost autsajdera deo je onog što nazivamo savremena umetnost i u tom smislu, saradnjom sa Muzejem suvremene umjetnosti iz Zagreba kroz izložbu Hvatači snova, želela sam da doprinesem globalnom procesu brisanja granica koje su unutar savremene scene držale autsajder umetnost izolovanom i time manje vidljivom za čitavo društvo." (dr Ivana Bašičević Antić, direktorka Muzeja naivne i marginalne umetnosti)