 NOVI SAD. Galerija Saveza udruženja likovnih umetnika Vojvodine (SULUV) predstavlja, od 18. marta do 5. aprila 2024, dela Jastre Jelačić (1985, Novi Sad). Diplomirala je grafiku na Akademiji umetnosti u Novom Sadu. Master studije grafike završila je na istoj Akademiji. "Inspiraciju pronalazim u kori od mandarine, prateći kako vreme i prirodni procesi oblikuju njenu površinu do forme koja se odbacuje i završava u zemlji." (Jastra Jelačić)
U najnovijem ciklusu radova Jastre Jelačić prepliću se inspiracija Dalekim istokom i stvaralačka potreba da se preko predmetnih pojava u centar pažnje stave univerzalne teme: život, prolaznost, smrt i večnost. Ranije poznata javnosti po apstraktnim, često asocijativnim grafikama izuzetnog ritma, umetnica sada pronalazi inspiraciju u odbačenim predmetima, korama mandarine, na kojima su utisnuti tragovi postojanja.
Plodovi slasti i zadovoljstva nestaju ostavljajući ljušture, sećanje na život zaustavljeno u vremenu koje dobija novi smisao. Igra reči u grafičkom ciklusu "Mandarinski put"nije slučajna. Forme su krhke i prefinjene, kao mandarini, otmena gospoda u Kini. Otkrivamo i eho Jastrine mladalačke fascinacije japanskim jezikom i kulturom u crnim, sabljastim linijama i oblicima, sukobljenim sa toplim bojama biomorfnih oblika.
Vedre asocijacije na ptice, portrete, leptire, unose posebnu značenjsku dinamiku koju objašnjava sama umetnica: "Kroz ovu transformaciju se daje novi život i smisao nevidljivim i nevažnim stvarima, podstičući nas da preispitamo naš odnos prema svetu oko sebe." Sa "Mandarinskim putem", Jastra Jelačić se pridružuje istraživanjima fragilnih formi Aleksandra Kaldera, ali otkrivamo bliskost i sa savremenom japanskom umetnošću: origami veštinama Jošihiro Okade i prefinjenim stilom Toko Šinode.
Milana Kvas
Inspiraciju pronalazim u kori od mandarine, prateći kako vreme i prirodni procesi oblikuju njenu prvobitno meku i baršunastu površinu do osušene i tvrde forme koja se odbacuje i završava u zemlji. Slično je i sa sudbinom ljudskog tela, koje se s vremenom sasuši i vraća u zemlju. Kora mandarine postaje simbol prolaznosti i cikličnosti života. U njenom putovanju otkrivam paralelu sa večnim krugom rođenja, života i smrti.
Fotografijom beležim koru mandarine u svom osušenom stanju i ona tako postaje portret, zamrznut trenutak u vremenu. Postaje svedočanstvo o lepoti koja proizilazi iz prirodnog procesa, istovremeno naglašavajući krhkost i snagu života. Posebna draž radova jeste njihova asocijativnost. U apstraktnim oblicima mogu da se vide ptice, ljudski likovi ili leptiri - simboli promene, slobode i duhovnog razvoja.
Kroz ovu transformaciju se daje novi život i smisao nevidljivim i nevažnim stvarima, podstičući nas da preispitamo naš odnos prema svetu oko sebe. Radovi pozivaju posmatrača da razmišlja o životnom ciklusu, o značenju smrti i obnavljanja. Kroz jednostavnu formu kore mandarine, otvaram vrata za šire razumevanje univerzalnih tema koje povezuju sve nas.
Jastra Jelačić |
