Ako kažem da je Milan Aleksić jedan od onih koji vraćaju dostojanstvo slici, pod tim nemam u vidu samo to da se naspram konceptualnih, performativnih i srodnih vizuelno-umetničkih i vizuelno-izvođačkih formi i strategija opredelio za sliku, klasičnog formata i materijala, uz očuvanu figuraciju i s primatom likovnosti naspram sveprožimajuće vizuelnosti, koja likovno delo, svodeći ga na vizuelni fenomen poput svih drugih, umnogome istrže iz bogate umetničke tradicije, a time i vrednosnih kriterijuma i načela, pa i dometa, koji čine njen istorijski identitet.

Dakle, kada govorim da ovaj umetnik vraća dostojanstvo slici, mislim da on svoju umetničku ideju i praksu zasniva na istraživanju same prirode slike, njenog odnosa prema realnosti, pa time i – putem slike – realnosti same. Slika je s jedne strane autonoman umetnički objekat, koji potpada pod kriterijume čiste likovnosti, ali i model spoznaje sveta u njegovoj dinamici i složenosti. Tumačenje i istraživanje sveta u Aleksićevim radovima nije posredovano literarizovanim ili kinematizovanim sredstvima, već sredstvima svojstvenim isključivo likovnoj umetnosti, odnosno likovnom formatiranju različitih vidova vizuelnosti i vizuelne percepcije.

Ovo u prvom redu podrazumeva umetničku samosvest, koja sliku ne svodi samo na preslikavanje zatečene i opažene realnosti nego u nju upisuje i trenutak, vid i strukturu opažaja samog, koji zavisi kako od fizičkih i optičkih uslova našeg opažanja tako i od njegovog kulturnog konteksta, odnosno određene apriorne perceptivne i spoznajne sheme kojom pristupamo realnosti. U tom smislu, prizori predmetnog sveta koje razaznajemo na slikama, često su transformisani, izobličeni, deformisani u skladu s opažajnim kontekstom ili kontekstom (medijskog ili metapredstavljačkog) posredovanja tog opažaja.

To posredovanje nije samo optičko-fizikalno i medijsko, kroz različite tehnološke kanale kojim se znakovno prenose vizuelne informacije i strukture, već je u njega upisan i kulturni kontekst, svojevrsna kultura pamćenja gotovo celokupne istorije umetnosti. U Aleksićevim radovima stoga vidimo reference na slikarska i vajarska umetnička dela prošlosti, ali i različite oblike vizuelnog predstavljanja, od ekranskog i digitalnog, do struktura poput digitalnog mapiranja, shematskih predstava sazvežđa i slično.

Ovo poigravanje mogućnostima slike i ljudske percepcije, s naglašenim kulturnim kontekstom, Aleksićevim slikama, odnosno njegovom viđenju i umetničkom posredovanju realnosti, daje izuzetan dinamizam, slojevitost, složenost i višeznačnost. On se na svojim slikama ne odriče predstavljanja i odgovornosti prema stvarnosti i njenoj spoznaji, našem učešću u njoj, ali svojim dinamizmom one uranjaju u nevidljive vidove i strane te stvarnosti, u strukturu stvarnosti same, koja se ne može razdvojiti od njene percepcije, i našeg, ljudskog učešća u njoj.

U tom smislu, iako to nije na prvi pogled vidljivo, Aleksićevo slikarstvo ima neka od obeležja sakralnog, onog koje ne samo da naznačavajući otkriva skrivene aspekte stvarnosti nego nas poziva i na njihovu aktivnu percepciju, pa i učešće u njima. On, po pravilu, ne slika sakralne objekte, već predstavlja i uobličava na način koji priziva sakralno, otvara nas ka njemu i za njega. Ništa, dakle, ne postoji bez nas i našeg viđenja i delovanja, sama stvarnost, pa i ono što je u njenom korenu, ne može se razdvojiti od našeg prisustva i našeg učešća u njoj, kao što ni mi sami ne možemo postojati, a posebno ne kao ličnosti, bez ne samo te stvarnosti već i onog skrivenog - zašto ne reći svetog - u njoj.

Slike same percepcije, njenog kulturnog konteksta, istorijski nagomilanih likovnih i vizuelnih predstava, izražena referencijalnost i metatekstualnost ovih slika ne zasićuje, ne zagađuje i ne banalizuje nego u osnovi pročišćava naš pogled na stvarnost, čisti nas od automatizama percepcije, predrasuda i površnosti, od duhovne lenjosti. Slike Milana Aleksića u tom smislu jesu jedna plemenita meditacija, askeza, pa i molitva, koja nas otvara za nepoznato i u buci sveta skriveno, i iz učmalosti i nasilnosti sveta ovog vodi nas ka stvarnostima koje će svako dovoljno pročišćeno srce prepoznati kao svoj istinski dom.

Vladimir Kolarić,  teoretičar umetnosti