BEOGRAD. U Muzeju primenjene umetnosti, od 6. novembra 2024. do 31. januara 2025, održava se izložba "Zadržano bekstvo nadstvarnosti: fotografija u beogradskom nadrealizmu", autorke Jelene Perać. Izložba je deo manifestacije "Aktivitet: 100 godina nadrealizma", kojom Muzej primenjene umetnosti, zajedno s Muzejom savremene umetnosti i Institutom za književnost i umetnost, učestvuje u obeležavanju jubileja - sto godina od objavljivanja Manifesta nadrealizma Andre Bretona koji je označio početak ovog pokreta.
Marko Ristić
Ubrzo po njegovom formiranju u Francuskoj, nadrealizam je postao internacionalna pojava, u okviru koje među prvima, deluje i beogradska nadrealistička grupa. Iako se organizovano delovanje grupe vezuje za period od 1929. do 1932. godine, ono je, u individualnom i kolektivnom obliku, postojalo u širem vremenskom okviru. Članovi grupe su od samih početaka pratili ideje i aktivnost francuskih nadrealista, a među njima je ubrzo počela da se odvija živa komunikacija, kroz razmenu publikacija, prepisku i saradnju.
Započet prvenstveno kao literarni pokret, nadrealizam se ubrzo proširio i u oblast vizuelnog. Fotografija je prepoznata kao polje za brojne mogućnosti eksperimentisanja i istraživanja, koje se prvenstveno vezuje za praksu tri autora: Nikole Vuča, Stevana Živadinovića - Vana Bora i Marka Ristića. Najvećim delom se čuva u dve muzejske institucije, Muzeju primenjene umetnosti i Muzeju savremene umetnosti u Beogradu.
Izložba "Zadržano bekstvo nadstvarnosti: fotografija u beogradskom nadrealizmu", kao i prateći katalog, publici predstavljaju dragocene fotografije i fotograme, izabrane iz fotografske zaostavštine beogradskih nadrealista.
Pored fotografija tri autora iz dve muzejske institucije, deo izložbe čine i dva albuma Nikole Vuča, u vlasništvu njegove ćerke Beke Vučo, kao i drugi artefakti koji su u vezi s fotografskom praksom beogradskog nadrealizma. Koncept izložbe upotpunjen je savremenim umetničkim intervencijama na izlozima Glavne galerije MPU, čiji su autori Nina Todorović i Boris Burić. |