Magični realizam Zorice Krstić

Zorica Krstić je, slikom Panonska Sirena (1998), oživela legendu o Panonskom moru i o njegovim sirenama, ali i otvorila put vlastitog istraživanja lepe umetnosti koji će biti usidren u estetici magičnog realizma. Ako su morske sirene, prekrasne devojke obdarene čudesnim i zavodljivim glasovima naseljavale mitska mora, onda ih treba u slikarstvu magičnog realizma predstavljati čak i kada se mit zaboravi i more ispari. Odrednica magični realizam se nekako više vezuje za književnost, posebno onu latinoameričku, ali u slikarstvu kao i u filmu, to je otvoreno polje za različite eksperimente kako to pokazuju slike Zorice Krstić nastale tokom prve decenije 21.veka.

Magični realizam uvek gradi uzbudljive dijaloge između realnosti i fantazije, između stvarnosti i mita, dok u Zoricinom slikarstvu srećno povezuje ono sto slikarka vidi sa onim sto zamišlja. U principu, magični realizam otkriva subjektivna i intimna shvatanja o svetu realnosti, pokazujući da se iza vidljive stvarnosti kriju zagonetne relacije i susreti, kakav je i onaj između Sunca i Meseca (2003). Tokom procesa slikanja deformišu se i asocijativno povezuju različite realne forme i ambijenti, kao u slici Drvo glava (2003), kako bi se izgradila inovativna vizuelna metafora. Time se , ne samo autor, pokreće na istraživanje sopstvene imaginacije, već se sa druge strane, i od gledaoca traži spremnost da otvori put vlastitim asocijacijama.

Sa namerom da preoblikuje ili transformiše realnost u fantaziju, slikarstvo magičnog realizma uspostavlja vrlo čvrstu vizuelno-mentalnu komunikaciju između slikara i posmatrača. Drugim rečima, slika Zorice Krstić nije završena u trenutku kada je skinuta sa štafelaja, već onda kada je izložena pogledima drugih, i kada njena vizija stvarnosti podstakne tuđe snove.

Transparentne forme vidljivog i nevidljivog sveta, Zorica slika tako pedantno kao da plete čipku. Saznanja o svetu se mogu preseljavati iz jednog u neko drugo vreme i prostor. U tom smislu je njeno slikarstvo magičnog realizma blisko nadrealističkim delima. Ali za razliku od nadrealizma, koji traga za čudesnim pojavama u realnim prizorima, magični realizam Zorice Krstić uvodi snove i fantazije u svet činjenica. Ne prihvatajući čvrste granice između fikcije i stvarnosti, ili kako su to romantičarski pesnici govorili, između sna i jave, slikarstvo Zorice Krstić otvara put za postmodernističku praksu u kojoj se ne priznaju utvrđeni estetski kanoni. Poštujući tradicionalno iskustvo štafelajnog slikarstva i dugotrajnog mešanja pigmenta sa vezivom, ona dovodi u pitanje koncepciju slike prozora, uspostavljajući alternativna i subjektivna pravila prezentacije. Samo u njenoj interpretaciji imaginarni susreti različitih svetova, prošlosti i sadašnjosti, stvarnosti i sna toliko su realni, jer baš to i nalaže njena zanosna retorika magičnog realizma.

Dr. Milanka Todić
Redovni profesor Istorije umetnosti 19. i 20. veka
Fakultet primenjenih umetnosti u Beogradu

Zorica Krstić rođena je 1970. u Sremskoj Mitrovici. Diplomirala je 1993. na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, na odseku slikarstva u klasi prof. Jovana Rakidžića. Od 1994. do 2004. boravila je i stvarala u Grčkoj (Atina), gde je član Udruženja likovnih umetnika Grčke (EETE) od 1999. Od 2004. živi i stvara u Novom Sadu. Učestovala je na tridesetak grupnih i tri samostalne izložbe u Srbiji i Grčkoj. Njene slike se nalaze u brojnim privatnim kolekcijama širom Australije, SAD-a, Argentine, Japana, Ujedinjenih Arapskih Emirata, Velike Britanije, Francuske, Mađarske, Grčke... kao i one u muzeju "Marika Kotopuli" u Atini i u Gradskoj opštinskoj pinakoteci u Pireju. Od 2004. živi i stvara u Novom Sadu.