"Slika grada – Novi Sad u likovnim umetnostima 18 - 21. veka" je monografija u izdanju Kulturnog centra grada Novog Sada koja obuhvata 200 reprodukcija preko 120 umetnika, koji su se u protekla tri veka bavili motivom Novog Sada u svojim delima. Najrazličitije likovne prikaze našeg grada, od najranijih gravira do savremenih pristupa i eksperimenata u likovnoj umetnosti prati odgovarajući tekst autora (Maja Erdeljanin, Vladimir Mitrović i Sava Stepanov) koji paralelno prikazuje i istoriju stvaranja grada i njegovu istoriju umetnosti i kulturno nasleđe.
Milan Konjović, 1948.
U okviru promocije knjige upriličena je i izložba sa preko 110 radova prikazanih u ovoj knjizi. To je jedinstvena izložba u kojoj učestvuju skoro sve institucije koje su učestvovale i u stvaranju knjige (Muzej Vojvodine, Muzej grada Novog Sada, Muzej savremene umetnosti, Spomen zbirka Pavla Beljanskog, Galerija Matice srpske, Galerija poklon zbirke Rajka Mamuzića, Galerija Milan Konjović) kao i pojedinci, kolekcionari i sami autori radova.
Slobodan Vilček, 1999.
Prikaz grada slikom je specifičan, svakako tradicionalan i standardan slikarski motiv. Tokom protekla tri veka doživeo je istorijski, umetnički i tehničko-tehnološki preobražaj od veduta, preko štafelajnog slikarstva do umetničkih, uličnih akcija gde je grad tretiran kao zatečena kulisa. Novi Sad, kao slikarski motiv, njegov razvoj kroz razvoj umetničke scene, u vremenskom periodu od 18. do 21. veka, široko je sagledan kroz više bogatih kolekcija u gradu - Galerija Matice srpske, Muzej grada Novog Sada, Muzej Vojvodine, Spomen-zbirka Pavla Beljanskog, Galerija poklon zbirke Rajka Mamuzića, Muzej savremene umetnosti Vojvodine, Galerija Milan Konjović iz Sombora, Kulturni centar Novog Sada, kao i niza privatnih kolekcija i kolekcija samih umetnika.
U plodnoj istoriji prisustva ovog motiva kroz umetnost novosadskih i drugih umetnika izabrali smo preko sto autora, kroz čija dela se ujedno može posmatrati i njihova lična i sama istorija grada. Prikazana dela se mogu posmatrati i kao istorijat odnosa samih umetnika prema gradu i svom urbanom okruženju. Nekada je to dokumentaristički pristup, nekada poetski, intimistički i lirski obojen, simbolički, aktuelan, ali i prevratnički. Izložba je pokušaj sagledavanja istorijskog pamćenja, kroz oštar kontrast ličnih poetika, bez značajnijih kritičarskih diskursa, uz analizu i upoređivanje, ali i istorijski kontekst urbanog razvoja grada u kome su i umetnici svakako učestvovali, bar u onom misaonom i estetskom delu. U eri masovnih medija i mogućnosti pristupa bilo kojoj potrebnoj informaciji, ovakav vid sagledavanja daje opravdani legitimitet, predstavljajući u isto vreme neku vrstu pokretanja kolektivne memorije.
Umetnici su ti koji najbolje osete jedan grad, njegovu uzavrelu istoriju, pulsirajuće efekte i značaj, koji običnom čoveku u sivoj, istorijskoj svakodnevnici, obično ostane nevidljiv, nepristupačan i nepoznat, čak i kada je grad, u svetskim razmerama, malen kao Novi Sad. Umetnici su ga prikazivali i beležili od njegove rane mladosti, od 18. veka, kada su prvi putujući crtači pristigli u ove, močvarne krajeve i bili su fascinirani sa njegova tri osnovna motiva – Dunavom, Tvrđavom i samim gradom. Umetnici su, prirodom stvari i ličnih nadahnuća, prvi uspeli da artikulišu svoje spoznaje grada, i generacijama su, tokom više od dva veka, učestvovali u stvaranju jedne slike – slike grada.
Vladimir Mitrović
