ZRENJANIN. Narodni muzej Zrenjanin predstavlja od 4. februara do 22. marta 2014. izložbu "Sve je samo reklama" koja je nastala je kao rezultat dvogodišnjih stručnih istraživanja. Osnovna ideja autora je da "muzeološkim jezikom progovore" o ovom delu kulturne baštine. Reklama se tokom istorije menjala i prilagođavala potrebama savremenog društva, a kako je izgledao taj put i koje sve oblike je reklama poprimala u toku svog razvoja otkriva ova izložba.
Pojam reklame kao svojevrsnog fenomena u razvoju ljudskog društva veoma je kompleksan, kao i oblici kroz koje se ona ispoljavala u određenim vremenskim periodima. Reklama se tokom opšteg istorijskog razvoja menjala i prilagođavala potrebama poslovnog i društvenog života.
Iako su trgovci i zanatlije još u dalekoj prošlosti shvatili njen značaj, temelji i osnovne ideje savremenog marketinga potiču iz druge polovine 19. i sa početka 20. veka.
Jedna od najstarijih formi reklame bila je reklamna tabla ili cimer, a nešto kasnije su se pojavile i razne vrste štampanih oglasa: novinski oglasi, reklamni listići, plakati, katalozi, cenovnici, kalendari, prospekti, dopisnice, razglednice, memorandumi, etikete, nalepnice. Značajnu ulogu u reklamiranju proizvoda imali su izlozi i ambalaža. Početkom 20. veka javljaju se svetlosne reklame, a narednih decenija i radio-reklame, kao i reklamni filmovi.
Sačuvani materijal iz ovog vremena ilustruje bogatu reklamno-komercijalnu delatnost trgovina, zanatskih radnji i fabrika i svedoči o kontinuiranom razvoju marketinga na ovim prostorima, koji se odvijao pod evropskim uticajima.
Reklame su uvek odražavale atmosferu, ukus i stil jedne epohe. One su odraz društvenog, privrednog i političkog života, ali i umetničkih i kulturnih promena i dešavanja u određenom periodu.
Reklama je tokom godina pretrpela znatne promene u pogledu likovno-grafičkog dizajna, kvaliteta štampe, hartije, i tekstualnog sadržaja. Međutim, zadržala je iste forme (osim savremenih elektronskih) i svoj osnovni cilj, a to je: dobro informisati, privući pažnju, ubediti i dobro prodati određeni proizvod, kako materijalne, tako i duhovne kulture.
Ono što ovu izložbu dodatno povezuje sa Zrenjaninom jeste i reklamni materijal koji je štampan krajem 19. i početkom 20. veka u Velikom Bečkereku, a tesno je povezan sa zanatskom, trgovačkom i industrijskom delatnošću. Tako će posetioci izložbe moći, između ostalog, da vide i reklamni listić trgovine "Beno Testverek" nastao početkom 20. veka, oglas o otvaranju fotografskog ateljea Ištvana Oldala iz 1854. godine, reklamni listić i razglednicu pivare "Dunđerski", jelovnik trpezarije "Kod bele lađe", nota-račun fabrike nameštaja "Anton Bence i sin" iz 1900. godine, memorandum trgovine štrikane i pletene robe "Eugen Klajn".
Izložba je zajednički projekat Muzeja Vojvodine iz Novog Sada i Gradskog muzeja iz Subotice. Autori ove postavke su Ljubica Otić, muzejski savetnik-istoričar, i Veselinka Marković, viši kustos-istoričar, iz Muzeja Vojvodine i Mirko Grlica, muzejski savetnik-istoričar, iz subotičkog Gradskog muzeja. Nadležni kustos iz Narodnog muzeja Zrenjanin je Rajka Grubić, muzejski savetnik-etnolog. |