Nakon što su duži niz godina bili okrenuti apstraktnom izrazu, čini se da se savremeni umetnici ponovo sve češće odlučuju za figurativno slikarstvo koje se noseći pečat modernog doba, vraća na velika vrata u galerije i umetničke centre svetskih metropola. Slike Darka Trajanovića pokazuju da slična tendencija postoji i na srpskoj umetničkoj sceni. Ovaj umetnik koji je u svom dosadašnjem stvaralaštvu uspešno kombinovao najrazličitije medije odlučio se ovoga puta za onaj najtradicionalniji – sliku. Štaviše, i motiv koji je izabrao da predstavi, ženski akt, inspiriše umetnike od samih početaka istorije umetnosti. Pa opet, iako se neminovno nadovezuje na svoje prethodnike on uspeva da ovom tradicionalnom motivu dâ svoj lični pečat i obradi ga na sebi svojstven način.

Slike iz serije ženskih aktova koje su pred nama odišu pre svega svedenošću. Kao da je sa njih svesno uklonjen svaki element koji bi mogao da omete posmatračevu pažnju i odvuče je sa onog suštinskog. Modeli su postavljeni na pozadinu čija jednostavnost varira od slike do slike i savršeno upotpunjava emociju koju oni nose. Samo telo, smešteno u skučene okvire, vrlo često je primorano da zauzima položaje koji ga deformišu ili ga pak lišavaju njegovih pojedinih delova. Zbog toga nas neki od ovih radova navode da se prisetimo aktova Egona Šilea, mada noseći u sebi jedan sasvim drugačiji, manje mračni senzibilitet i stavljajući lepotu i putenost ženskog tela u drugi plan kako ne bi zasenile emociju.

I upravo je to ono suštinsko u ovim slikama, ta osećajnost kojoj je sve podređeno, koja je iskazana kroz izraze lica, položaje tela modela, a koja je podvučena znalačkim korišćenjem likovnih sredstava. Suptilnom upotrebom boje, veštim kontrastima svetlosti i senke, umetnik uspeva da je načini gotovo opipljivom i toliko snažnom da prevazilazi granice slike i dopire do posmatrača koji može da oseti istu melanholiju, sukob, teskobu ili čežnju.

Ne možemo a da se ne zapitamo ko je žena na slikama Darka Trajanovića? Odakle ona dolazi? To je žena današnjice koja pokušava da se na svoj način i sa onim što u sebi nosi prilagodi okvirima koje joj nameće surovo savremeno društvo - da se u te okvire uklopi ili da ih slomi. Žena pred nama je žena sa kojom se svakodnevno susrećemo, borbena, jaka, samosvesna, ali i dalje u biti nežna i ranjiva, sa sopstvenim strahovima i unutrašnjim borbama.

Suočen sa njom gledalac je primoran da dovede u pitanje model žene i ideal ženske lepote koje mu nameću savremeno društvo i popularna vizuelna kultura; on ne može a da ne uvidi apsurdnost svođenja žene naizgled njenog tela. Istovremeno on postaje svestan položaja koji u današnjem društvu ona uživa, kao i velikih napora koje mora neprestano da čini kako bi u tom istom društvu našla svoje mesto i tu opstala.

Nikola Ivanović,
istoričar umetnosti, muzeolog