NIŠ. Galerija savremene likovne umetnosti Niš, u svom prostoru Salon 77 u Tvrđavi, predstavlja od 29. avgusta do 18. septembra 2019. izložbu radova iz oblasti grafičkog dizajna Sanje Dević (1980). Izložba obuhvata seriju od dvanaest ručno rađenih knjiga minijaturnog formata. Diplomirala je na Fakultetu umetnosti u Nišu, na odseku za grafički dizajn. Magistarske studije završila je na Fakultetu likovnih umjetnosti Cetinje. Dobitnik je više nagrada za radove iz domena primenjene umetnosti.
Foto: Clark studio
Samostalna izložba radova iz oblasti grafičkog dizajna mr Sanje Dević, grafičke dizajnerke i docenta na Fakultetu umetnosti u Nišu, pod krovovima Salona 77 Niške tvrđave, obuhvata seriju ručno rađenih minijaturnih knjiga. Stari gotovo koliko i samo pismo, ovi ljupki predmeti postali su značajnom okupacijom mlade autorke iz Niša koja je već duže vreme težište svojih interesovanja prebacila na primamljivi svet knjiga minijaturnog formata. Istražujući mogućnosti umetničkih pristupa i mnogostrukih grafičkih načela, nastala je serija od dvanaest ručno rađenih knjiga u minijaturi.
Čini se da upravo inspirativna mikrostruktura fokusira na suštinu i utiče na spoznaju šire slike podvlačeći poruke umetnice. Među izloženim radovima je The Book of Life Lessons laureat VIII međunarodne izložbe "Umetnost u minijaturi" organizovane u okviru manifestacije vizuelnih umetnosti Majdanart 2017. Reč je o knjizi angažovanog sadržaja u vidu direktnih poruka jezgrovite forme kojima autorka koristeći atraktivnost formata i neočekivanog pakovanja (omota knjige) skreće pažnju na društvene probleme upućujući na njihovo preispitivanje. Na sličan zavodljivo – privlačan način deluje i džepna knjiga pod nazivom How to Inspire People. Ona sadrži niz motivacionih poruka koje uz sugestivni jezik grafičkog dizajna formira neku vrstu priručnika neophodnog čoveku savremenog društva da zastane i da se vrati svojim ontološkim potencijalima kojima je pojedinac prirodno opskrbljen da prebrodi svakodnevna iskušenja, ali usled ubrzanosti aktuelnog načina života često to smetne sa uma.
Na istoj ideji počiva i rad Connecting in Order to Rebuild koji poput brzopomoćnog podsetnika služi kao korisna alatka za samousavršavanje i rad na sopstvenim potencijalima. Radom Children’s Little Treasure Books, autorka svoje umeće u dizajniranju minijaturnih knjiga oprobava i razvija i kroz umetnost ilustracije. Namenjena deci, ova minijaturna knjiga obiluje likovnom opremom izražajnog kolorita, maštovitim i veselim scenama punim toplih detalja. U okviru postavke Sanja Dević prikazuje i tri mini serije sačinjene od po tri mikro knjige. Trilogija podnazivom Basic Kit for Graphic Designers je jezgrovit i lako pregledni elementarni uvodnik za poznavanje grafičkog dizajna kada je reč o tekstu, boji i formi koji se može sagledati i prepoznati u oblikovanju same serije. Drugom trilogijom podnazivom Fairytales umetnica interveniše na biblijskom tekstu stvarajući sopstveno viđenje civlizacijski poznatih priča i poruka. Treća serija pod nazivom Berlin Diaries predstavlja svojevrsni vizuelni putopisni dnevnik umetnice, niz utisaka sa putovanja u Berlin izraženih jezikom grafičkog dizajna. Naslov Sometimes I Don’t Vomit when I See You zapravo predstavlja mamac, verbalno vizuelnu provokaciju plasiranu da zainteresuje posmatrača na lepezastu strukturu knjige gde se uočavaju neočekivana povezivanja i spajanje stranica. Kada je reč o inovativnim strukturama, pažnju privlači rad Raven kojim Devićeva interpretira karakterističnim likovnim sredstvima najpoznatiju pesmu Edgara Alana Poa.
Posebnoj noti atraktivnosti i modernosti prikazanih umetničkih predmeta doprinosi domišljata primena inovativnih materijala poput pleksiglasa u radu Novi naslovi ili providnih folija u radu Vanishing Notes koji usled teške čitljivosti dodatno podstiču znatiželju posmatrača da svoju pažnju usmeri na sadržaj iznetih poruka. Naposletku, ali ne i najmanje važna jeste minijatruna knjiga Visual ID portflio vizuelnih identiteta koje je Sanja Dević realizovala poslednjih godina svog plodnog rada. Ovaj rad čini se sumira njen sasvim sigurno ne zalud potrošen napor kojim dokazuje da se veličina neretko nalazi baš u malim stvarima, koje isto tako često olako prepuštamo da nam izmaknu.
Doc. dr Tijana Borić