Vladimir Veličković (1935-2019) - Retrospektivna izložba u Muzeju savremene umetnosti Beograd
ImageBEOGRAD. Muzej savremene umetnosti Beograd predstavlja od 20. oktobra 2021. do 21. februara 2022. retrospektivnu izložbu Vladimira Veličkovića (1935–2019) "Figura kao izraz egzistencije". Izložba obuhvata preko sto radova Vladimira Veličkovića realizovanih u medijima slike i crteža, među kojima je i trinaest dela iz zbirki Muzeja savremene umetnosti u Beogradu kolekcioniranih tokom proteklih decenija, tačnije od 1962. do 2019. godine.ImageImage

Image
Foto: Bojana Janjić, MSUB

"Vladimir Veličković: Figura kao izraz egzistencije" naziv je retrospektivne izložbe Vladimira Veličkovića (1935–2019) u Muzeju savremene umetnosti u Beogradu. Radi se o umetniku čije je prisustvo nezaobilazno u sagledavanju razvoja domaće i šire evropske umetničke scene, najpre u kontekstu kasnih pedesetih godina 20. veka, kada se u njegovom stvaralaštvu uočava bliskost sa postnadrealističkim duhom jednog krila domaće umetničke scene, potom u okvirima pojave nove figuracije tokom šezdesetih godina, a nakon odlaska u Pariz 1966. kroz dalji razvoj ovog Veličkovićevog umetničkog izraza pod okriljem francuske nove figuracije i, konačno, posebno osamdesetih godina,  kada paralelno sa usponom svoje internacionalne karijere biva dovođen u vezu sa "postmodernističkom citatnom strategijom".

Izložba nije hronološki koncipirana već prati određene problemsko-tematske segmente u radu umetnika, koji mogu upućivati i na širi kontekst u kome se umetnik formirao, bazirao i stvarao osoben likovni jezik. Kroz deset odvojenih tematsko-problemskih celina, koje se fokusiraju na određene teme i simbole kao i njihovo značenje u Veličkovićevom slikarstvu, obuhvaćen je složen umetnički opus koji korespondira sa najvišim dometima modernog i savremenog slikarstva. Praćenjem određenih tematsko-problemskih celina, koje su definisane kao Mladost, Raspeća, Telo u pokretu, Mesta, Gubilišta, Glave, Poreklo, Životinje, Ništavilo, Bez imena, postiže se uvid u složenost ovog opusa. Pratimo ga od najranijih crteža i slika nastalih u beogradskom periodu, kada umetnik radi oskudne prostore ukočene, statične atmosfere, preko barokne uzvitlanosti naglašenog pokreta u ciklusu Strašila, potom figura u različitim fazama trčanja ili pada inspirisanih Mejbridžovim istorijskim eksperimentima sa fotografijom, pa uzavrelih frenetičnih glava oratora ili ispražnjenih, pustih prostora gubilišta, sve do poslednjih prizora spaljene zemlje i pejzaža čija se linija horizonta gubi u izmaglici dima i magle.

Vladimir Veličković je jedinstvena stvaralačka figura koja po svojim složenim  identitetskim obeležjima istovremeno pripada različitim kulturama: srpskoj, jugoslovenskoj, francuskoj, evropskoj, pomerajući granice percepcije jugoslovenske umetnosti datog vremena i takođe ostavljajući mogućnost preispitivanja aktuelne postjugoslovenske umetničke pozornice.

Image
Detalj postavke. Foto: Bojana Janjić, MSUB

Izložba priređena na svih pet nivoa Muzeja obuhvata preko sto radova Vladimira Veličkovića realizovanih u medijima slike i crteža, među kojima je i trinaest dela iz zbirki Muzeja savremene umetnosti u Beogradu kolekcioniranih tokom proteklih decenija, tačnije od 1962. do 2019. godine. Pored radova iz kolekcije Muzeja, na izložbi su zastupljena i dela iz drugih institucija, muzeja i galerija, kao što su: Nacionalni muzej moderne umetnosti – Centar Pompidu (Pariz), Centre national des arts plastiques (Pariz), Muzej suvremene umjetnosti (Zagreb), Moderna galerija (Ljubljana), Muzejot na sovremenata umetnost (Skoplje), Umjetnička galerija (Dubrovnik), Narodni muzej u Beogradu, Muzej Zepter, Muzej grada Beograda, Istorijski muzej Srbije, Umetnička zbirka SANU, Umetnička galerija "Nadežda Petrović" (Čačak), Gradski Muzej Sombor, Moderna Galerija Valjevo, kao i iz privatnih kolekcija zemlje i inostranstva.

Izložbu prati katalog koji sadrži studijske tekstove domaćih i inostranih autora. Pored tekstova autora izložbe, muzejskih savetnika Svetlane Mitić i Žakline Ratković, kao i dr Jasmine Čubrilo, vanrednog profesora Filozofskog fakulteta u Beogradu, katalog uključuje i antologijske tekstove inostranih autora, Mišela Onfrea i Alena Žufroa.

Posebnu celinu u katalogu, kao i na izložbi, čini dokumentarni segment koji predstavlja fotografije i pisma iz porodične arhive umetnika, uz filmski program sastavljen od dokumentarnih filmova i video-priloga čije je emitovanje predviđeno tokom trajanja izložbe.

Vladimir Veličković (1935–2019) diplomirao je 1960. na Arhitektonskom fakultetu u Beogradu. Bio je saradnik Majstorske radionice Krste Hegedušića (1962–1963) u Zagrebu. Od 1963. izlaže samostalno i na kolektivnim izložbama u zemlji i inostranstvu, a od 1966. godine živi i radi u Parizu. Predstavljao je Jugoslaviju na 36. Bijenalu u Veneciji 1972. godine. Dobitnik je brojnih značajnih nagrada i priznanja u zemlji i inostranstvu. Bio je član Srpske akademije nauka i umetnosti (SANU), Francuske akademije (Academie des Beaux-Arts – Institut de France) i Makedonske akademije nauka i umetnosti (MANU). Odlikovan je najvišim francuskim priznanjem u oblasti kulture i umetnosti Commandeur dans l’Ordre des Arts et des Lettres i ordenom Légion d'Honneur. Bio je profesor (1983–2000) na École nationale supérieure des beaux-arts u Parizu. Osnivač je fonda za crtež "Vladimir Veličković" iz koga se nagrađuju mladi umetnici Srbije.

Kustosi izložbe: Svetlana Mitić i Žaklina Ratković